Πολύ συχνά και πολλοί άνθρωποι αναρωτιούνται πόσο εύκολο είναι να μάθουν, όντες ενήλικες, μια ξένη γλώσσα. Ως επί το πλείστον, οι διδάσκοντες δίνουμε κίνητρα για δια βίου μάθηση στους -εν δυνάμει- μαθητές μας. Εξού και σε καμία περίπτωση δεν απαντάμε αρνητικά σε τέτοια ερώτηση. Αντιθέτως, καλούμαστε να δώσουμε πρακτικές συμβουλές στους ενδιαφερόμενους. Αφήνουμε πάντα ανοιχτό το ενδεχόμενο της ενασχόλησής τους με μια ξένη γλώσσα πόσο μάλλον στην ενήλικη ζωή τους. Ποιες όμως είναι αυτές οι συμβουλές ή αν θέλετε τα tips διδασκαλίας;
Α. Προσδιορισμός στόχου
Συνήθως ακούμε το “Θέλω να μάθω την τάδε ξένη γλώσσα”, ενώ στην πραγματικότητα υπονοείται το “Θέλω ένα αναγνωρισμένο πτυχίο στην τάδε γλώσσα”. Μέρος της δουλειάς μας είναι και η κατανόηση της ανάγκης που κάνει κάποιον να θέλει να μάθει την γλώσσα που διδάσκουμε. Επομένως, είναι ιδιαίτερα βοηθητικό εξαρχής να προσδιορίσουμε ποιος είναι στην πραγματικότητα ο λόγος που μας γίνεται η αρχική ερώτηση.
Π.χ -Μπορώ τώρα να μάθω αγγλικά;
-Φυσικά και μπορείς! Γιατί θέλεις να ασχοληθείς με τα αγγλικά;
Β. Επιλογή κατάλληλου δασκάλου
Και εδώ η επιλογή του κατάλληλου δασκάλου είναι καίριας σημασίας. Προσωπικά, θεωρώ ότι δεν είναι καθόλου κακό να ξεκαθαρίσουμε τι αναλαμβάνουμε και τι όχι. Δηλαδή, σε περίπτωση που για κάποιον λόγο (π.χ. έλλειψη χρόνου/ εξειδικευμένων γνώσεων/ χημείας με τον μαθητή) αισθανόμαστε αβέβαιοι για το αν ανταποκριθούμε στις απαιτήσεις του ενήλικα μαθητή , καλό θα ήταν να μην τον αναλάβουμε. Ας καθοδηγήσουμε σωστά τον ενδιαφερόμενο να βρει αυτό που του ταιριάζει. Η εξειδίκευση σε ένα κομμάτι της επιστήμης μας δε μας καθορίζει ως επαγγελματίες. Αυτό όμως που σίγουρα μας καθορίζει είναι η συνέπειά μας και η ξεκάθαρη θέση μας.
Ο κατάλληλος καθηγητής είναι σίγουρα εκείνος που χρησιμοποιεί αποκλειστικά -πλην ελαχίστων εξαιρέσεων- την γλώσσα στόχου στο μάθημά του. Επιστρατεύει το κατάλληλο εκπαιδευτικό υλικό και χρησιμοποιεί παραδείγματα. Αυτό μπορεί να μοιάζει αρχικά δύσκολο, είναι ωστόσο υψίστης σημασίας για την πορεία του μαθήματος και κυρίως την εξέλιξη των μαθητών μας.
Γ. Αυθεντικό υλικό
Η χρήση αυθεντικού υλικού (γραμμένου στην γλώσσα που επιθυμούμε να διδάξουμε) θα προάγει σε μεγάλο βαθμό την ικανότητα των διδασκομένων να παράγουν λόγο. Η χρήση εφημερίδων ή και κειμένων, όπως για παράδειγμα αγγλικά κείμενα του W. Shakespeare και άλλων συγγραφέων, θα δώσει μια έξτρα ώθηση στην εκπαιδευτική διαδικασία. Μπορείτε ακόμη να χρησιμοποιήσετε διάσημους λόγους (π.χ. του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ “I have a dream” ή του Ζολώτα, κατά την οποία παρουσίασε τον πλούτο της γλώσσας μας, μιλώντας στα αγγλικά με λέξεις που προέρχονταν από τα ελληνικά) ακόμη κι αν οι μαθητές δεν γνωρίζουν κάθε λέξη. Σκοπός είναι να τους ωθήσετε να εξερευνήσουν και οι ίδιοι παρόμοια και αυθεντικά κείμενα και να τα αναλύσουν λόγου χάριν στα πλαίσια κάποιας εργασίας-μετάφρασης.
Δ. Σύνδεση με τον έξω κόσμο
Ιδανικά το σχολείο μας προετοιμάζει για πράγματα που θα συναντήσουμε στην προσωπική και την επαγγελματική μας ζωή μελλοντικά. Ωστόσο, η τεχνολογία φέρνει τους μαθητές πιο κοντά στο μέλλον κι εμάς μας κάνει να προσπαθούμε να ανταποκριθούμε εναγωνίως σε αυτά που οι μαθητές μαθαίνουν εκτός σχολείου. Προκειμένου να αποφύγουμε την απαξίωση της στοχευμένης Παιδείας, μπορούμε να προσαρμόσουμε το μάθημά μας στις απαιτήσεις των καιρών και να εντάξουμε νέα τεχνολογικά μέσα (π.χ. διαδραστικούς πίνακες, tablets, βιβλία με επαυξημένη πραγματικότητα) στα ήδη υπάρχοντα δεδομένα. Με αυτό τον τρόπο τα νέα μέσα θα λειτουργήσουν επικουρικά με τα παραδοσιακά βιβλία.
Ε. Πρόγραμμα
Η ύπαρξη συγκεκριμένου προγράμματος είναι το κλειδί στις περισσότερες επιθυμίες που γίνονται πράξεις. Όσον αφορά το δικό μας κομμάτι, πρέπει να συμβουλεύσουμε τους μαθητές να έχουν αφενός σταθερή ώρα που θα παρακολουθούν το μάθημα και αφετέρου συγκεκριμένο χρόνο που θα αφιερώνουν εκτός αυτού στο σπίτι. Αυτά που θα προαποφασιστούν θα τηρηθούν και από τις δύο πλευρές για να γίνει καλή συνήθεια η χρήση της εκάστοτε ξένης γλώσσας.
Στ. Πάνω από όλα η θέληση
Η πείρα συχνά μας διδάσκει ότι τα πιο σημαντικά πράγματα στη ζωή μας τα κατακτούμε με περίσσεια υπομονή και θέληση. Έτσι και στην εκμάθηση μιας νέας γλώσσας χρειάζεται προσωπικό κίνητρο και θέληση ώστε να μετατραπεί η επιθυμία σε πράξη ώστε να αντικατασταθεί η πρόταση “θέλω να μάθω μια ξένη γλώσσα” με την φράση “ξέρω και αυτήν την ξένη γλώσσα”.
