Πρώτη μέρα στο σχολείο (1. κυριολ. =το ίδρυμα που παρέχει εκπαίδευση στους ανήλικους και 2. μτφ. οτιδήποτε προσφέρει πολύτιμα διδάγματα για τη ζωή)
Πώς προσεγγίζω τους μαθητές ανάλογα τις ηλικίες…
Παιδικός Σταθμός – Νηπιαγωγείο (= ο χώρος όπου φοιτούν τα νήπια < νή + έπος = αυτά που δεν μπορούν ακόμη να μιλήσουν) 3-5 ετών
Οι μαθητές είναι αρκετά μικροί και έχουν ελάχιστη ή καθόλου προηγούμενη εμπειρία από σχολική τάξη. Γι’ αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό η πρώτη τους επαφή με το αντικείμενο και το διδασκόμενο μάθημα να είναι όσο το δυνατόν πιο ευχάριστη και ανώδυνη. Στόχος είναι να αγαπήσουν τον καθηγητή/ την καθηγήτρια και (μέσω αυτού/-ής) το αντικείμενο που διδάσκει. Θα πρότεινα η πρώτη σας συνάντηση να έχει και έναν απρόβλεπτο καλεσμένο, όπως μια κούκλα τάξης. Προσωπικά επιλέγω την αγαπημένη μου μαϊμού από το βιβλίο Playtime, Oxford university press. Οι μαϊμούδες είναι πολύ ευχάριστες και παιχνιδιάρες, οικείο κουκλάκι για μικρά παιδιά και έχουν την ιδιότητα να σκαρφαλώνουν πάνω στα μικρά και να τα πειράζουν. Εάν πάρεις μια μαϊμού στο πρώτο σας μάθημα, σίγουρα αυτή θα είναι μια καλή αρχή!
Δημοτικό (= ο χώρος του “δήμου”, το συλλογικό δημιούργημα του λαού) 6-12 ετών
Και σε αυτό το επίπεδο οι μικροί μαθητές επιθυμούν δασκάλες και δασκάλους που είναι χαμογελαστοί, ευχάριστοι και με διάθεση για παιχνίδι. Στο δημοτικό λοιπόν και στο πλαίσιο της τάξης, θα πρότεινα μετά την αρχική γνωριμία μαζί τους (συμβατικά ή π.χ. πετώντας ένα μπαλάκι και ζητώντας το όνομα αυτού που το πιάνει) να παίξετε ένα επιτραπέζιο παιχνίδι ή να μάθετε ένα τραγούδι καλωσορίσματος.
Γυμνάσιο (= ο χώρος άσκησης) 13-15 ετών
Όσο το επίπεδο αυξάνεται τόσο αυξάνονται και οι απαιτήσεις. Στο γυμνάσιο τα παιδιά ήδη γνωρίζουν αρκετά πράγματα και έχουν πλείστες εμπειρίες από καθηγητές και μαθήματα. Τώρα πλέον έχουν διαμορφώσει μια δική τους άποψη για το σχολείο. Χρειάζεται ιδιαίτερη αντίληψη για να εμπνέεται ο σεβασμός και η φιλομάθεια. Το κλειδί εδώ είναι η σοβαρότητα με την οποία θα τα προσεγγίσεις. Το μήνυμα ότι ξέρεις πολύ καλά την εργασία σου και τις ανάγκες τους. Η αυτοπεποίθηση θα πρέπει να είναι έκδηλη (ακόμη κι αν δεν την νιώθεις), όπως επίσης και η ευγένεια απέναντί τους. Μπορείς να μπεις μισή ώρα πριν στην τάξη και να διαμορφώσεις τις καρέκλες και τα θρανία έτσι ώστε όλοι να κοιτάνε όλους και να δίνεται η αίσθηση της ομάδας. Συστήσου, μίλησε για σένα και ζήτησε σταδιακά από όσα παιδιά θέλουν να πουν μερικές προτάσεις για τον εαυτό τους, ανάλογα με την προθυμία και την διάθεσή τους. Απέφυγε να γράψετε πολλά πράγματα ή να πιέσεις όσους δεν επιθυμούν να εκτεθούν από την πρώτη ημέρα.
Λύκειο (=ο χώρος που βρισκόταν ο ναός του Λυκείου Απόλλωνα, σημείο συνάντησης φιλοσόφων και διδασκαλίας του Αριστοτέλη)16-18 ετών
Στο λύκειο τα παιδιά έχουν διαμορφώσει μια σχετική παγιωμένη εικόνα για τον εαυτό τους και για το σχολείο. Η εικόνα αυτή, υπό το πρίσμα της εφηβείας τους, δεν είναι ιδιαίτερα θετική (μιλώντας εμπειρικά). Στο επίπεδο αυτό θα προσπαθήσεις να τα εμπνεύσεις, να τα καθοδηγήσεις, να τα βοηθήσεις να ανακαλύψουν τις κλίσεις τους. Τελικώς, να επιτύχουν υψηλούς στόχους που θα τα φέρουν κοντά σε όνειρα που έκαναν από μικρά ή σε άλλα που θα ανακαλύψουν ότι θέλουν μέσα στη χρονιά. Μια σχετική αυστηρότητα είναι θεμιτή, αλλά το κλειδί εδώ είναι ο ίδιος ο καθηγητής και η στάση του απέναντι στην ζωή. Οι γνώσεις ακολουθούν μετά το μοίρασμα της εμπειρίας, των ιδεών και των συναισθημάτων που είναι υψίστης σημασίας. Χωρίς να γίνουμε αυτοαναφορικοί και εγωκεντρικοί, στο επίπεδο αυτό θα πρέπει να δημιουργήσουμε την αίσθηση στους μαθητές πως η συνέπεια και η μελέτη μπορούν να είναι σταθερά θεμέλια μιας επιτυχημένης πορείας ως ενήλικες. Δώσε τον χρόνο στους μαθητές να ακουστούν μέσα στο μάθημα, να κάνουν διάλογο, να μοιραστούν σκέψεις και προβληματισμούς χωρίς να ανησυχείς πάντα για την ύλη. Τα παιδιά (γιατί παιδιά είναι ακόμη) μας θέλουν κοντά τους κι ας μην το δείχνουν πάντα.
Για το τέλος, θα ήθελα να σημειώσεις ότι εάν πρόκειται για ξένη γλώσσα, το μάθημα θα πρέπει να γίνει από την αρχή στην γλώσσα στόχου ανάλογα το επίπεδο και τα όσα με μια γρήγορη ματιά καταλαβαίνεις πως γνωρίζουν οι μαθητές σου. Δεν είναι ανάγκη να υπάρχουν πολλά λόγια. Βασικές φράσεις που θα επαναλαμβάνονται μέσα στη χρονιά, προσταγές αλλά και πολλή παντομίμα αρκούν για να σε βοηθήσουν να μειώσεις την χρήση της μητρικής γλώσσας των παιδιών ήδη από την πρώτη σας επαφή. Εάν υπάρχει διαδραστικός πίνακας, αξιοποίησέ τον σε όλα τα επίπεδα και πρόσφερε ευκαιρίες να σηκωθούν και οι μαθητές. Μπορείτε ακόμη την πρώτη εβδομάδα να ξεκινήσετε την διακόσμηση της τάξης σας με θετικά quotes και αφίσες.
Ό,τι κι αν κάνεις, θέλω να θυμάσαι πως οι πρώτες μέρες είναι από τις σημαντικότερες μέσα στη χρονιά και θα εντυπωθούν σίγουρα στην μνήμη των μαθητών σου. Εάν η θύμιση είναι θετική ή αρνητική, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από εσένα!
Αυτό που μπορώ να σου εγγυηθώ εγώ και η ομάδα μου είναι πως θα είμαστε δίπλα σου καθόλη την διάρκεια της σχολικής χρονιάς. Το site αυτό δημιουργήθηκε για να σε στηρίζουμε μέσα από άρθρα, βιβλία, παρουσιάσεις αλλά και προσωπικό mentoring. Για οποιαδήποτε εκπαιδευτική απορία, μπορείς να επικοινωνήσεις μαζί μας εδώ https://legacylegatou.gr/epikoinonia/.
