Αρκετό καιρό προτού καλά -καλά ανακοινωθεί η υποχρεωτική ύπαρξη των αγγλικών στα Νηπιαγωγεία, συζητιόταν το κατά πόσο η αγγλική γλώσσα πρέπει να εισαχθεί και στα ελληνικά σχολεία από τόσο νωρίς. Με όλο το σεβασμό και την κατανόηση προς τους συναδέλφους εκπαιδευτικούς που έχουν αντίθετη γνώμη, θα παραθέσω μόνο λίγους από τους λόγους που θα ήταν εξαιρετικά χρήσιμο τα νήπια να εκτίθενται σε μια ξένη γλώσσα από τόσο μικρή ηλικία.
Η ύλη που τους διδάσκεται
Αν και ο κάθε καθηγητής καλείται να προσαρμόσει το μάθημά του στους μαθητές που έχει απέναντί του, χωρίς να έχει συγκεκριμένο βιβλίο, η γκάμα των θεμάτων που καλύπτεται είναι αρκετά μεγάλη. Πιο συγκεκριμένα, οι μαθητές διδάσκονται λεξιλόγιο με χρώματα, αριθμούς, ζώα, μουσικά όργανα, οικογένεια. Τα όσα, λοιπόν, μαθαίνουν ανταποκρίνονται πλήρως στην ηλικία τους και συνδέονται άμεσα με αυτά που βλέπουν στον περίγυρό τους.
Ο τρόπος που γίνεται το μάθημα
Όλα αυτά που διδάσκονται με παιγνιώδη τρόπο -μέσα από βίντεο, τραγούδια, παιχνίδια και μικρές ‘ρουτίνες’- προετοιμάζουν τους μαθητές για την έναρξη, τη μέση και το τέλος του μαθήματος. Επιπλέον, οι ενότητες διδάσκονται και διαθεματικά ανάλογα με το τι μαθαίνουν τα παιδιά στο μάθημα των ελληνικών και τις απαιτήσεις του γενικότερου προγράμματος που ακολουθείται σε κάθε σχολείο, αλλά και συνολικά. Για παράδειγμα, εάν μαθαίνουν στα ελληνικά για το ηλιακό σύστημα, θα ήταν ωραίο να μάθουν και στα αγγλικά τους μια-δυο λέξεις (space, earth, sun, alien) ή ακόμη και κάποιο τραγούδι.
Τα οφέλη του να είναι κανείς δίγλωσσος/πολύγλωσσος
Υπάρχει ένας μύθος που κάνει γονείς και εκπαιδευτικούς να διστάζουν να αφήσουν τα παιδιά τους να έρθουν σε επαφή με παραπάνω από μια ξένες γλώσσες: η υποτιθέμενη σύγχυση που θα βιώσουν τα παιδιά ερχόμενα σε επαφή με τις διαφορετικές αυτές γλώσσες. Οι δημιουργοί του προγράμματος PEaCH μέσα από τις δράσεις και την αντίστοιχη σελίδα τους μας πληροφορούν πολύ σωστά ότι μια τέτοια σύγχυση είναι ανυπόστατη, αφού το μυαλό των παιδιών τα έχει εξοπλίσει με την ικανότητα να διαχωρίζουν τις διαφορετικές πληροφορίες που παίρνουν από τις γλώσσες άκρως ικανοποιητικά.
Η έκθεση σε διαφορετικά ερεθίσματα/πρότυπα
Μέσα από την διδασκαλία οι εκπαιδευόμενοι εκτίθενται σε ποικίλα ερεθίσματα. Έτσι και μέσα από τα αγγλικά, έχουν πρόσβαση σε ιστορίες που σχετίζονται με την ηλικία τους. Έχουν ακόμη και την ευκαιρία να γνωρίζουν έναν τρόπο διδασκαλίας που συνδέεται πολύ με το παιχνίδι και το οπτικοακουστικό υλικό, που υπάρχει και διδάσκεται σε αφθονία από τους συναδέλφους. Παράλληλα αναγνωρίζουν την δασκάλα και τον δάσκαλο των αγγλικών ως έναν επιπλέον άνθρωπο που τους διασκεδάζει και τους μαθαίνει χρήσιμα πράγματα.
Οι γνώσεις των εκπαιδευτικών
Δεν είναι λίγοι εκείνοι που υποστηρίζουν ότι οι καθηγητές αγγλικής υπολείπονται σε γνώσεις παιδικής ψυχολογίας έναντι των δασκάλων ή των άλλων παιδαγωγών. Σας διαβεβαιώ ότι αυτό δεν ισχύει σε καμία περίπτωση! Όπως και σε όλα τα άλλα τμήματα που σχετίζονται με την Εκπαίδευση έτσι και στο τμήμα της Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογία του ΕΚΠΑ και του ΑΠΘ υπάρχει πλήθος συγγραμμάτων που μυούν τους φοιτητές στην ψυχολογία των μαθητών κάθε ηλικίας. Τους προμηθεύουν με όλες τις απαραίτητες γνώσεις, ώστε να ανταποκριθούν όσο το δυνατόν καλύτερα στις απαιτήσεις και τις ανάγκες όλων των διδασκομένων και δη των μικρότερων.
Θετική ανταπόκριση
Από την προσωπική μου εμπειρία, τα παιδιά δεν φαίνεται να βιώνουν καμία σύγχυση ανάμεσα στις δύο γλώσσες, την μητρική τους και την γλώσσα στόχου. Αντίθετα, απολαμβάνουν το μάθημα, χαίρονται με τα τραγούδια και αυτό το μεταφέρουν και στους γονείς τους. Σε κανέναν παιδικό σταθμό από όσους έχω διδάξει αυτά τα δεκατρία χρόνια δεν συνάντησα έστω και ένα παιδί να δυσανασχετεί με το μάθημα των αγγλικών.
Συνάντησα όμως παιδιά να χαίρονται π.χ. με το κουκλάκι- μαϊμού που μιλά με αγγλικές λέξεις. Έτσι το monkey γινόταν ένας ξεχωριστός φίλος γι’ αυτούς. Άλλωστε η μαϊμού ήταν η πραγματική δασκάλα τους κι εγώ απλά ένας τρόπος για να επικοινωνεί μαζί τους. Συνάντησα παιδιά να μου λένε «πότε θα ξανακάνουμε αγγλικά;» και ναι, συνάντησα παιδιά να θέλουν να μάθουν περισσότερα μαζί μου και με την περιβόητη monkey. Κι ακόμη θυμάμαι έναν μαθητή μου, ο οποίος φέτος πήρε το lower, που στην αρχή, μέχρι να καθαρίσει η φωνούλα του και η προφορά του, έλεγε τόσο γλυκά: «θέλω να αγκαλιάσω τον Μάκη, τον Μάκη», αντί για monkey!
Το προφανές λοιπόν είναι πως για τα παιδιά η ενασχόλησή τους με τα αγγλικά είναι σχεδόν αυτονόητη καθώς οι πληροφορίες και τα βίντεο στο ίντερνετ βασίζονται στην παγκόσμια γλώσσα.
Το πρόδηλο για εμάς συνάδελφοι είναι πως τα αγγλικά –όπως και κάθε άλλη δραστηριότητα που βοηθά την ολιστική ανάπτυξη των παιδιών- είναι απαραίτητα στα Νηπιαγωγεία γιατί πάνω από όλα αποδεικνύεται στην πράξη πως τα παιδιά χαίρονται να τα μαθαίνουν. Το πώς εξαρτάται από εμάς!